بحران شفافیت در انتخابات هیئت‌های ورزشی کرمانشاه

روزنگارآنلاین، انتخابات هیئت‌های ورزشی استان کرمانشاه، که می‌بایست زمینه‌ساز شایسته‌سالاری و ارتقای منابع انسانی ورزش باشند، به صحنه منازعه روابط و رایزنی‌ها بدل شده است. شواهد و اعتراضات اخیر برخی پیشکسوتان نشان می‌دهد نه‌تنها سلامت و شفافیت این فرایندها زیر سؤال رفته، بلکه فرصت‌های ورود نیروهای متخصص به شدت محدود شده است. آیا ساختار معیوب و لابی‌های پنهان سرنوشت ورزش استان را تعیین می‌کند؟ برای واکاوی ابعاد این چالش، به سراغ مجید پرنوری، فعال باسابقه ورزش کرمانشاه رفته‌ایم تا از تجربه‌ها، دغدغه‌ها و راهکارهای او بشنویم.

وضعیت فعلی انتخابات هیئت‌های ورزشی کرمانشاه را چگونه ارزیابی می‌فرمایید؟
در سال‌های اخیر، یکی از مهم‌ترین معضلات انتخابات هیئت‌های ورزشی استان کرمانشاه، سلطه روابط و منافع شخصی بر تخصص و تجربه بوده است. عملاً شاهد آن هستیم که بیشتر سازوکارها مبتنی بر لابی و توصیه‌نامه است تا شایسته‌سالاری. این روند ضایعه‌ای جدی برای ورزش استان محسوب می‌شود، چرا که تاثیر مستقیم روی کیفیت تصمیم‌گیری‌ها و آینده ورزشی منطقه گذاشته است. پیشکسوتان بارها هشدار داده‌اند که اگر این مسیر اصلاح نشود، نه تنها فضایی برای رشد و عدالت ورزشی باقی نمی‌ماند بلکه توسعه ورزش استان هم دچار وقفه می‌شود.

مهم‌ترین ایرادات ساختاری فرآیند فعلی انتخابات هیئت‌های ورزشی چیست؟
فرایند فعلی متاسفانه با چالش‌های ریشه‌داری مانند نبود شفافیت، حضور روابط غیررسمی و نفوذ تصمیمات غیرورزشی مواجه است. در اغلب موارد، انتخاب افراد شایسته و متخصص عملاً به بهانه‌های مختلف نادیده گرفته می‌شود و ضعف نظارت و نبود پاسخگویی اساسی باعث شده تا افراد فاقد صلاحیت بر مسند کار قرار بگیرند. من با بیش از چهار دهه تجربه، به صراحت می‌گویم ساختار موجود ناکارآمد است و سلامت انتخابات، بیش از هر چیز دیگری قربانی این سوءمدیریت شده است.

تا چه اندازه انتخابات هیئت‌ها بر اساس رای‌گیری سالم و رقابتی است؟ موانع شفافیت چیست؟
متاسفانه ساختار فعلی انتخابات بیشتر شبیه به انتصابات است تا رقابت واقعی. عمدتاً مشاهده می‌شود که افراد خاص از طریق لابی‌های پشت پرده، منابع مالی یا وعده‌های شخصی، مسیر خود به جایگاه مدیریت هیئت‌ها را هموار می‌کنند. این امر باعث می‌شود افرادی بدون تجارب و تخصص کافی وارد مدیریت شوند و فرصت برای کسانی که واقعاً دغدغه و دانش کافی دارند، عملاً از بین برود. نبود ناظر قدرتمند و رویه‌های شفاف، این شرایط را تشدید کرده است.

نقش مجامع انتخاباتی و رای‌دهندگان در تقویت یا تضعیف سلامت انتخابات چیست؟
رای‌دهندگان و ترکیب مجامع در این فرآیند نقشی حیاتی دارند، ولی در بسیاری از موارد شاهد بوده‌ایم که تصمیم‌گیری‌ها براساس بررسی عملکرد یا شایستگی نیست، بلکه عمدتاً متکی به روابط یا حتی منافع شخصی و دریافت هدایا صورت می‌گیرد. حتی خرید و فروش رای، برگزاری جلسات شام و وعده‌های مالی به شکلی علنی صورت می‌پذیرد که تاثیر بسیار مخربی بر سلامت انتخابات و اعتبار هیئت‌ها دارد.

بسته بودن ترکیب مجامع و حلقه رای‌دهندگان چه آسیب‌هایی دارد؟
حلقه بسته و تکراری رای‌دهندگان، بزرگ‌ترین مانع ورود نیروی جدید و متخصص است. این ترکیب محدود و نسبتاً غیرقابل نفوذ به نوعی حالت مافیایی پیدا کرده که هرگز اجازه ورود چهره‌های نو و متخصص را نمی‌دهد. فقدان جریان آزاد نیروهای توانمند، موجب بی‌انگیزگی جوانان و تکرار ناکارآمدی‌ها در مدیریت هیئت‌ها شده است. تا زمانی که این حلقه بسته نشکند، پویایی و تحول واقعی در ورزش استان رخ نخواهد داد.

نقد و پیامدهای دخالت نهادهای غیرورزشی در انتخابات چیست؟
دخالت آشکار و پنهان نهادهای غیرورزشی یکی از ایرادات جدی ساختار انتخابات است. حضور افراد غیرمرتبط فقط در روز رای‌گیری و خروج آنها از فرآیند بعد از انتخابات باعث می‌شود که رای‌ها معنی و بنیان خود را از دست بدهند. تا زمانی که قواعد مشارکت و رای‌گیری در مجامع بازنگری نشود، تهدید این دخالت‌ها همچنان پابرجا خواهد بود و نتیجه‌ای جز افت کیفیت مدیریتی نخواهیم داشت.

تجربه شما از پیگیری اعتراضات و تخلفات ثبت شده در انتخابات چگونه بوده است؟
علیرغم تاکید مکرر بر پیگیری تخلفات، معمولاً نتیجه‌ای بیش از ثبت پرونده یا صدور مکاتبات اداری حاصل نشده است. شکایات یا به طور کلی بی‌پاسخ می‌ماند یا روند رسیدگی به گونه‌ای است که عملاً دست متخلفان را باز می‌گذارد. این بی‌تفاوتی نسبت به تخلفات، منجر به بی‌اعتمادی و کاهش انگیزه خدمت در میان فعالان صادق ورزش استان می‌شود.

آسیب‌های وضعیت فعلی انتخابات و مدیریت هیئت‌ها چیست؟
ادامه این روند نادرست، هم مدیران دلسوز و فعالان واقعی را دلزده می‌کند و هم مستقیماً لطمه جدی به رشد ورزشی استان وارد می‌سازد. اگر نیروهای متخصص و جوانان باانگیزه به دلیل این دیوارهای نامرئی از فرصت‌های پیشرفت محروم شوند، چشم‌انداز موفقیت ورزش استان تیره خواهد بود. تنها راه برون‌رفت، بازگشت به شفافیت و تخصص و اعمال نظارت قابل اتکا است.

در خصوص قوانین و اساسنامه فعلی انتخابات هیئت‌های ورزشی، به‌ویژه نقشی که این مقررات در روند انتخاب رؤسا ایفا می‌کنند، چه نقد یا پیشنهادی دارید و چه اصلاحاتی را ضروری می‌دانید؟
تا زمانی که معیار انتخاب مدیران صرفاً بر مبنای سابقه رابطه و حلقه نفوذ باشد، هیچ نیروی نخبه یا متخصصی شانس ورود به عرصه مدیریت را نخواهد داشت. باید معیارها بر شفافیت، کارنامه و تخصص واقعی استوار باشد و ارزیابی عملکردها به صورت مستمر انجام گیرد تا گردش سالم نخبگان رخ دهد.
مورد مهم دیگری که به آن عنوان «قانون و اساسنامه انتخابات» داده‌اند، این است که ادارات کل ورزش و جوانان طبق همین اساسنامه‌ها ناچار به استناد هستند. اما این اساسنامه‌ها باید اصلاح شوند تا روند انتخاب رئیس هیئت‌ها بر مبنای شناخت جامع و کامل از سوابق، تخصص، تجربه، مدارک و مدارج علمی و شاخص‌های فنی همان رشته ورزشی باشد. نباید به یک شناخت سطحی و حداقلی بسنده کرد؛ بلکه لازم است ادارات کل استانی با توجه به شاخص‌های واقعی و توانمندی‌های فرد، انتخاب شایسته‌تری را انجام دهند.

چه پیشنهاد عملی برای اصلاح فرآیند انتخابات هیئت‌های ورزشی دارید؟
پیشنهاد مشخص من ایجاد یک دوره آزمایشی شش ماهه تا یک‌ساله برای منتخبین است تا عملکرد آنها در عمل سنجیده شود. در این بازه، اگر فرد منتخب موفق بود، مسئولیت به او تمدید شود و در غیر این صورت، افراد شایسته‌تر جانشین شوند. باید جلوی این عادت غلط که افراد بدون کارنامه روشن سال‌ها در سمت باقی می‌مانند، گرفته شود تا فضای رقابتی و سالم ایجاد گردد.

درباره تجربه شخصی خود در دو دوره گذشته انتخابات، چه درس‌هایی گرفته‌اید؟
من در دو انتخابات اخیر، با وجود داشتن سابقه و برنامه مشخص، صرفاً به دلیل بیگانگی با حلقه‌های بسته و نبود شفافیت در فرآیند رای‌گیری موفق نشدم رای کافی به دست آورم. متاسفانه، اغلب آرا تحت تاثیر دستورات اداری یا تماس‌های تلفنی است و نه براساس شایستگی و طرح برنامه.

برای افزایش شانس نیروهای نخبه و متخصص، چه معیارهایی باید حاکم شود؟
تا زمانی که معیار انتخاب مدیران صرفاً بر مبنای سابقه رابطه و حلقه نفوذ باشد، هیچ نیروی نخبه یا متخصصی شانس ورود به عرصه مدیریت را نخواهد داشت. باید معیارها بر شفافیت، کارنامه و تخصص واقعی استوار باشد و ارزیابی عملکردها به صورت مستمر انجام گیرد تا گردش سالم نخبگان رخ دهد.